In de huid bevinden zich cellen die pigment aanmaken; melanocyten. De pigmentcel ( melanocyt) geeft aan de huidcel (keratinocyt) een pakketje met gekleurde bescherming korrels ( melanosomen). Dit proces genaamd: melanogenese heeft een specifiek doel: de celkern van de keratinocyt beschermen. Hier vinden ook belangrijke processen plaats die te maken hebben met cel vernieuwing en herstel. Te veel in de zon is echter nooit gezond: een overdosis aan UV-straling verhoogt de kans op huidkanker en je huid veroudert er sneller door. Bovendien kunnen de melanocyten “in de war raken”. Hierdoor krijg je ophopingen van pigment en dus donkere vlekken op je huid = pigmentvlekken.

Er zijn veel soorten pigmentvlekken, maar drie varianten komen de meest voor:

– MELASMA- Zwangerschapsmasker
Dit zijn pigmentvlekken die ontstaan door een combinatie van aanleg, zonlicht, hitte en hormoonhuishouding.
Het is een pigmentstoornis waarbij op de huid donkerbruine vlekken ontstaan met name voor op het voorhoofd, de wangen, de slapen, rond de ogen en op de bovenlip. Deze vlekken zijn matig tot scherp begrensd en meestal grillig van vorm. Ze komen het meest voor bij vrouwen en meestal in de vruchtbare leeftijd. Vaak flamen ze op tijdens de zwangerschap (zwangerschapsmasker) en bij gebruik van de anticonceptiepil.

-POSTINFLAMMATOIRE HYPERPIGMENTATIE (PIH)
Door een ontsteking van de huid , roodheid, wordt een overmaat aan pigment in de huid aangemaakt. Het pigmentontstaat na wondjes, acne, huidirritatie of rond operatielittekens. De donkere verkleuring ontstaat exact op de plek waar de ontsteking/ roodheid zit en wordt zichtbaar zodra de ontsteking weer verdwijnt. Mensen met een donkere huidskleur hebben vaker last van PIH dan mensen met een lichte huidskleur.

– OUDERDOMSVLEKKEN -LENTIGO
De meeste mensen vanaf middelbare leeftijd hebben wel enkele bruine vlekjes op de huid. Ze hebben maar een oorzaak: overmatige blootstelling aan de zon. Vandaar dat ze vooral verschijnen op delen van het lichaam die vaak aan de zon zijn blootgesteld: gezicht, handen en armen. Ouderdomsvlekken zijn bijna altijd goedaardig, behandeling gebeurt vooral omdat het cosmetisch storend is. Soms wordt een ouderdomsvlek kwaadaardig (huidkanker) , in dat geval is behandeling noodzakelijk. Wat triggered de melanocyt (pigmentcel):

– ZON
  - primaire oorzak van hyperpigmentatie
  - directe trigger van melanine productie
  - Blootstelling aan de zon werkt cumulatief met de jaren

– INFLAMATIE
  - activeert melanine productie
  - beschadiging van de huid : acne, verbranding, uitslag,irritatie, hematoom
  -cosmetische behandelingen: dermabrasie, laserbehandelingen, chemische peelings,waxing

– FOTOSENSITIEVE MEDICATIE
  - meest voorkomendefotosensitieve medicatie zijn : ibuprofen, anti-histaminica, antihypertensiva, contra-ceptiva, anti-biotica, anti-depressiva

– HORMONALE VERANDERINGEN
  - vrouwelijke hormonen oestrogeen en progesteron stimuleren de overproductie van melanine bij blootstelling aan de zon.
  - hyperpigmentatie is ook een neveneffect van anti-conceptiva
behandelingen en hormonale vervangingstherapie.

– DNA
  - bepaalt speciefieke individuele ontwikkeling van huidpigmentatie aandoeningen: sproeten of ephelides
  - zon blootstelling beinvloedt deze aandoeningen en maakt de vlekken zichtbaarder, verdonkeren en vergroten.

Behandeling van pigment:
De schade van zonverbranding blijft namelijk een schade en gat niet mer over. In je jeugd opgelopen schade kan op latere leeftijd prolemen geven. Voorkomen is dus beter dan genezen! Smeer al van jongs af aan met een goede beschermingsfactor ( vanaf factor 30). Ook in de winter, de huid wordt ook dan blootgesteld aan zonlicht. Mocht er toch pigment ontstaan, dan zijn er verschillende soorten behandelingen om het pigment aan te pakken.
Afhankelijk van het soort pigment, diepte en kleur wordt er gekozen voor de meest effectieve behandeling. Vergeet niet dat het vaak niet met 1 behandeling opgelost is en jezelf ook je huid goed moet verzorgen met de juiste producten en de zonbescherming!